رسانه نوا – دهه ۱۹۳۰ که موسیقی سوینگ به عنوان پاپیولارترین موسیقی امریکا مطرح بود، گروهی از موسیقیدانان تیزهوش با تحرکاتی در زمنیه تولید، ستونهای دوران طلایی موسیقی جَز در دو دهۀ بعد را بنا کردند.
یکی از این موسیقیدانان که تبدیل به تهیهکنندۀ (پردیوسر) تاریخ سازی شد، جرج اواکیان دورگه بود. او هفته گذشته در ۹۸ سالگی درگذشت. گاردین گزارش مفصلی به بهانه مرگ او منتشر کرد که میخوانید:
جرج آواکاین، نوازندۀ روسیتبارِ جَز و از معماران صنعت موسیقی امریکا که آلبومهای بسیار بزرگی را از لوئیس آرمسترانگ، مایلز دیویس و دیگر هنرمندان سرشناس منتشر کرد در سن ۹۸ سالگی درگذشت. آناهید آواکیان گرگ، دخترِ آواکیان تائید کرد که پدرش روز چهارشنبه صبح در خانهاش در منهتن درگذشته است.
آواکیان که در کمپانیهای بزرگی مثل کلمبیا رکوردز و برادران وارنر کار میکرد، در پاپیولار شدن محصولاتی مثل شناسنامه اثر، آلبومهای طولانی و زنده که امروزه جزو محصولات استاندارد موسیقی محسوب میشوند سهم عظیمی داشت.
افراد کمی بهاندازۀ آواکیان در یک صنعت نقاط عطف میسازند. او که از اعجوبههای دانشگاه آیوی بود موفق شد بسیاری از آلبومهای جز قدیمی را دوباره کشف کند و در صنعت موسیقی به چهرۀ مهمی تبدیل شود. او همچنین از بانیان آکادمی ملی ضبط، اکادمی اهدای جوایز گرمی، بود و در کنار صدها هنرمند و آثار مهمی که به صنعت موسیقی معرفی کرد در شکل دادن موسیقی و راه و روش گوش دادن به موسیقی نقش مهمی داشت.
تاریخچۀ خدمات و مشارکتهای او به اواخر دهۀ سی میلادی باز میگردد. زمانی که در ییل درس میخواند و طرفدار موسیقی جز بود. او از اینکه میدید امکانات موجود برای موسیقی محبوبش تا چه اندازه محدود است شگفتزده و ناامید بود. به همین خاطر برای تعداد زیادی از کمپانیهای ضبط موسیقی نامه نوشت و در نهایت توانست کمپانی دکا را متقاعد کند تا به او اجازه دهند موسیقی جز شیکاگو را جمعآوری کند. ماحصل آلبومی شد که اکثرا آن را به عنوان اولین آلبوم جز میشناسیم (Chicago Jazz (1940))؛ یکی از اولین آلبومهای حاوی شناسنامه آثار (liner notes) که آواکیان خود یادداشتهایش را نوشته بود.
آواکیان در گفتوگو با وبلاگ JazzWax، در سال ۲۰۱۰ ماجرای همکاری با دکا را به این ترتیب شرح میدهد: «آنها به من گفتند ما نمیدانیم موسیقی جز در شهرهایی که تو میگویی چیست اما به نظر میرسد تو به خوبی میدانی پس چرا خودت آنها را تولید نکنی.»
بهاینترتیب آواکیان دستبهکار شد و ضبط موسیقی قدیم و جدیدِ جَز و ثبت تاریخچۀ آنها را آغاز کرد و جایگاه موسیقی جز، به تدریج، از نوعی سرگرمی پاپیولار به «هنر» ارتقا یافت. او مجموعهای از بازنشرها را برای کلمبیا آماده کرد که حاوی آثاری از آرمسترانگ، الینگتون و بسی اسمیت بود و همچنین کمک کرد برداشتهای دیگری از قطعات در آلبومها گنجانده شود.
او آلبوم کلاسیک Louis Armstrong Plays WC Handy و یکی از محبوبترین آلبومهای دیو بروبک بهنام Dave Digs Disney را تولید کرد و با مایلز دیویس برای کمپانی کلمبیا قرارداد بست. پس از آن در تهیهکنندگی آلبوم Miles Ahead (1957) که آغاز همکاریهای دیویس و گیل ایوانز بود مشارکت کرد و او را درمیان اولین ابرستارههای دوران پس از جنگ جهانی تثبیت نمود.
او در سال ۲۰۰۵، دربارۀ دیویس به وال استریت ژرونال گفت: «او را بهترین نوازندۀ بالاد ترومپت بعد از لوئیس آرمسترانگ میدانستم.»
صنعت موسیقی در دهه چهل و پنجاه میلادی در حال تغییر و تحولات عظیم و سریعی بود که بخش عمدهای از آن حاصل اقدامات آواکیان بود. در آن زمان کمپانی کلمبیا پیشروی انتشار آثار کلاسیک [امروز] در قالب آلبوم بود و آواکیان که رئیس بخش پاپ بود بر انتشار ۱۰۰ آلبوم بلند پاپ و جز در سال ۱۹۴۸ نظارت داشت. در میان آثار منتشر شده نامهای شاخصی چون فرانک سیناترا و داینا شور دیده میشد. آلبومهای آنها روی واینیل منتشر میشد که از صفحههای ۷۸ دور نازکتر بود.
در دهه ۱۹۵۰، آواکیان بر دو آلبوم زندۀ تاریخی نظارت داشت؛ یکی آلبوم زندۀ بنی گودمن (اجرای کارنیج هال ۱۹۳۸) و دیگری آلبوم زندۀ الینگتون (اجرا در نیوپورت). آلبوم گودمن که در سال ۱۹۵۰ منتشر شد جزو اولین دبلآلبومهای جز، اولین آلبومهای زنده و اولین آلبومهایی بود که یک میلیون نسخه فروش کرد.
از دیگر فعالیتهای شاخص آواکیان باید به مدیریت برنامههای کیت جرت و تدریس در دانشگاه کلمبیا اشاره کرد. او یکی از اولین رشتههای جز تاریخ آموزش موسیقی را در این دانشگاه تدریس میکرد.
آواکیان که پس از بازنشستگی، در دهه هفتاد، از صنعت موسیقی کنارهگیری کرد، در سالهای اخیر، به کار پرورش اسب مشغول بود. او و همسرش، آناهید آجمیان که سال گذشته (جون ۲۰۱۶) در سن ۹۲ سالگی درگذشت صاحب سه فرزند شدند.
دیدگاه شما