خسرو شکیبایی از جمله هنرمندان بزرگ ایرانی است که به جهت صدای منحصر به فرد و استعدد چشمگیر در زمینه بازیگری
از جمله تکرار نشدنی و به یاد ماندنی ترین افراد در حوضه فعالیت خود محسوب می شود.
در ادامه به بررسی گوشه هایی از زندگی و آثار و فعالیت های این هنرمند فقید خواهیم پرداخت .
خسرو شکیبای در ۷ فروردین ۱۳۲۳ در تهران به دنیا آمد و در تاریخ ۲۸ تیر ماه ۱۳۸۷ دیده از جهان فروبست.
او در ساعت ۴ صبح جمعه ۲۸ تیرماه ۱۳۸۷ در سن ۶۴ سالگی در اثر بیماری سرطان کبد در بیمارستان پارسیان تهران درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا دفن شد.
در پی این رویداد، محمد خاتمی رئیسجمهور سابق ایران غلامعلی حداد عادل رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس و عزتالله ضرغامی رئیس سازمان صدا و سیما پیام تسلیت صادر کردند،
همچنین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، پیام تسلیت محمود احمدینژاد، رئیسجمهور وقت ایران را در مراسم تشییع پیکر «خسرو شکیبایی» اعلام داشت.
تحصیلاتش را در رشتهٔ بازیگری در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به پایان برد.
خسرو شکیبایی یکی از مشهور ترین و بزرگ ترین هنرپیشه سینمای ایران بود.
او تا پیش از انقلاب فقط در عرصه تئاتر و دوبله فعالیت داشت
و فعالیت حرفهای در سینما را با بازی در فیلم خط قرمز (مسعود کیمیایی، ۱۳۶۱) آغاز کرد.
شکیبایی در نزدیک به ۴۰ فیلم سینمایی بازی کرد.
بازی در نقش حمید هامون در فیلم هامون ساختهٔ داریوش مهرجویی یکی از ماندگارترین نقشهایی است که ایفا کردهاست.
خسرو شکیبایی در خیابان مولوی تهران به دنیا آمد.
در شناسنامه نامش «خسرو» است ولی خانواده و نزدیکان او را «محمود» صدا میکردند.
پدر خسرو سرگرد ارتش بود و وقتی او ۱۴ ساله بود بر اثر سرطان از دنیا رفت.
او پیش از اینکه وارد عرصه تئاتر شود، در حرفههایی چون خیاطی و کانالسازی و آسانسورسازی کار میکرد.
در ۱۹ سالگی برای اولین بار روی صحنه تئاتر رفت و بعد از مدتی به عباس جوانمرد، معرفی و به صورت کاملاً حرفهای بازیگر تئاتر شد.
وی فارغالتحصیل بازیگری دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود
و فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۴۲ با بازیگری تئاتر آغاز کرد، ۵ سال بعد یعنی در سال ۱۳۴۷ وارد حرفهٔ دوبلوری شد.
فعالیت های حرفه ای خسرو شکیبایی
فعایت های حرفه ای خسرو شکیبایی در چهار شاخه کلی تاتر ، سینما ، تلوزیون و دوبله (صداپیشگی ) دسته بندی میشوند
با ما همراه باشیدتا به این چهار دسته کلی نظری اجمال داشه باشیم .
در ۱۹ سالگی برای اولین بار روی صحنه تئاتر رفت و بعد از مدتی به عباس جوانمرد، معرفی و به صورت کاملاً حرفهای بازیگر تئاتر شد.
از جمله نمایشهایی که وی در آنها ایفای نقش نمودهاست، میتوان به سنگ و سرنا، همه پسران من، شب بیست و یکم و بیا تا گل برافشانیم اشاره کرد.
او چندین نمایش تلویزیونی مانند فیزیکدانها و هنگامه شیرین وصال را هم در کارنامه دارد.
شکیبایی نخستین بار در سال ۱۳۵۳ در فیلم کوتاه و ۱۶ میلیمتری «کتیبه» به کارگردانی فریبرز صالح مقابل دوربین رفت.
در سال ۱۳۶۱ در حالی که مشغول بازی در نمایش «شب بیست و یکم» بود، مورد توجه مسعود کیمیایی قرار گرفت
و با بازی در نقش کوتاهی در فیلم خط قرمز (مسعود کیمیایی، ۱۳۶۱) به سینما آمد و تا سال ۱۳۶۸ نقش آفرینیهایی کرد.
از جمله در فیلمهای دزد و نویسنده، ترن و رابطه خوب ظاهر شد.
اما پس از بازی در فیلم هامون (داریوش مهرجویی-۱۳۶۸) بود که نام خسرو شکیبایی بر سر زبانها افتاد.
او برای بازیش در همین فیلم از «هشتمین جشنواره فیلم فجر»، سیمرغ بلورین دریافت کرد و تحسین منتقدان و مردم را برانگیخت.
او برای بازی در فیلم کیمیا (احمد رضا درویش، ۱۳۷۳) بار دیگر برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول از سیزدهمین جشنواره فیلم فجر شد.
او سومین سیمرغ خود را هم را برای بازی در نقش عادل مشرقی فیلم سالاد فصل (فریدون جیرانی) گرفت.
از آخرین افتخارات شکیبایی هم دیپلم افتخار برای فیلم اتوبوس شب (کیومرث پوراحمد) بود.
شکیبایی آخرین جایزهاش را از ششمین جشن ماهنامه «دنیای تصویر» برای بازی در فیلم «کاغذ بی خط» دریافت کرد.
پس از گذشت نزدیک به ۲۲ سال از اولین حضورش در فیلم کیمیایی، در فیلم حکم (۱۳۸۳) باری دیگر در فیلم وی در کنار عزتالله انتظامی ایفای نقش کرد.
در ۹ تیرماه ۱۳۸۷ در دومین جشن منتقدان سینمایی، جایزه یکی از برترین بازیگران سی سال سینمای پس از انقلاب را گرفت.
او همچنین در بیست و ششمین دوره جشنواره فیلم فجر، بازیگر و گوینده تیزر جشنواره بود.
شکیبایی در سال ۱۳۵۴، یعنی یک سال بعد از اولین حضور خود در فیلم کوتاه «کتیبه»، به دعوت محمدرضا اصلانی در سریال «سمک عیار» ایفای نقش کرد
و پس از آن در سریالهایی چون لحظه، کوچک جنگلی، مدرس، روزی روزگاری، خانه سبز، کاکتوس، آواز مه، تفنگ سر پر و در کنار هم به ایفای نقش پرداخت.
شکیبایی در چند فیلم تلویزیونی هم حضور یافت.
آخرین نقشآفرینی این هنرمند در فیلم تلویزیونی پیوند (سعید عالمزاده) و آخرین نمایش فیلمش، آشیانهای برای زندگی (حمید طالقانی) بود که به مناسبت روز پدر از تلویزیون پخش شد.
شکیبایی ۵ سال پس از ورود به تئاتر، یعنی در سال ۱۳۴۷ وارد حرفهٔ دوبلوری شد
و مدت کوتاهی نیز در زمینه دوبله به فعالیت پرداخت.
شاخصترین اثر سینمایی که خسرو شکیبایی در آن صحبت کرد فیلم شعله بود که در آن به جای پیرمرد مسلمان ده ایفای صدا نمود.
او علاوه بر هنرنمایی در نقش آفرینی سینما و تئاتر و تلویزیون، برخی از سرودههای فروغ فرخزاد، سهراب سپهری، سید علی صالحی و محمدرضا عبدالملکیان را به صورت دکلمه اجرا کرده بود.
به ندرت پیش آمده ایفای یک نقش خاص، اینچنین سرنوشت یک بازیگر را تغییر دهد و تا پیش از «هامون»، چنین اتفاقی به این شکل و شمایل فقط برای بهروز وثوقی با فیلم «قیصر» رخ داده بود.
«هامون» از هر منظر، اتفاق تازه ای بود. تصویری باورپذیر و پر حس و حال از روشنفکری که در میان انبوهی از تناقض ها گرفتار شده؛آن هم در شرایطی ه هنوز روشنفکرستیزی روحیه ای عمومی به شمار می آمد؛ از این فرصت های تاریخ کمیاب که شکیبایی قدرش را دانست.
به راستی حمدی هامون و شکیبایی را چگونه می شود از یکدیگر تفکیک کرد؟ نقشی که با شناخت و احاطه کامل نوشته شده بود و شکیبایی نیز در اجرا یکی از بهترین بازی های تاریخ سینمای ایران را ارائه کرد. انبوهی از جزییات به یاد ماندنی «هامون» که برخی از آنها در دیدارهای چندم از فیلم به نظر می آیند، مدیون حضور شکیبایی اند.
«هامون» گویا محبوب ترین فیلم سینمای پس از انقلاب، میان سینمادوستان است ولی خیلی ها هم هستند که با وجود آنکه فیلم را چندان دوست ندارند، در برابر بازی شکیبایی کلاه احترام از سر بر می دارند. سیمرغ بلورین جشنواره فجر، شاید کمترین جایزه ای بود که می شد به چنین نقش آفرینی ای داد.
جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره بینالمللی فیلم پیونگیانگ در فیلم خواهران غریب – سال ۱۹۹۸
۱۳۶۰ خط قرمز مسعود کیمیایی
۱۳۶۲ دادشاه حبیب کاووش
۱۳۶۳ صاعقه سید ضیاءالدین دری
۱۳۶۴ دزد و نویسنده کاظم معصومی
۱۳۶۵ رابطه پوران درخشنده
۱۳۶۶ شکار مجید جوانمرد
۱۳۶۶ ترن امیر قویدل
۱۳۶۸ هامون داریوش مهرجویی
۱۳۶۹ جستجو در جزیره مهدی صباغ زاده
۱۳۶۹ ابلیس احمدرضا درویش
۱۳۷۰ بانو داریوش مهرجویی
۱۳۷۱ یک بار برای همیشه سیروس الوند
۱۳۷۱ سارا داریوش مهرجویی
۱۳۷۱ پرواز را به خاطر بسپار حمید رخشانی
۱۳۷۲ بلوف ساموئل خاچیکیان
۱۳۷۳ کیمیا احمدرضا درویش
۱۳۷۳ پری داریوش مهرجویی
۱۳۷۳ درد مشترک یاسمین ملک نصر
۱۳۷۳ عاشقانه علیرضا داودنژاد
۱۳۷۴ سایه به سایه علی ژاکان
۱۳۷۵ سرزمین خورشید احمدرضا درویش
۱۳۷۶ زندگی اصغر هاشمی
۱۳۷۶ روانی داریوش فرهنگ
۱۳۷۶ میکس داریوش مهرجویی
۱۳۷۸ عشق شیشهای رضا حیدرنژاد
۱۳۷۸ دختردایی گمشده داریوش مهرجویی
۱۳۷۹ دختری بهنام تندر حمیدرضا آشتیانیپور
۱۳۸۰ مزاحم سیروس الوند
۱۳۸۰ لژیون سیدضیاءالدین دری
۱۳۸۰ کاغذ بیخط ناصر تقوایی
۱۳۸۰ اثیری محمدعلی سجادی
۱۳۸۲ صبحانهای برای دو نفر مهدی صباغزاده
۱۳۸۳ حکم مسعود کیمیایی
۱۳۸۳ ازدواج صورتی منوچهر مصیری
۱۳۸۳ سالاد فصل فریدون جیرانی
۱۳۸۴ چه کسی امیر را کشت؟ مهدی کرمپور
۱۳۸۴ عروسک فرنگی فرهاد صبا
۱۳۸۴ پیشنهاد ۵۰ میلیونی مهدی صباغزاده
۱۳۸۴ ستارهها ۳: ستاره بود فریدون جیرانی
۱۳۸۵ اتوبوس شب کیومرث پوراحمد
۱۳۸۵ رئیس مسعود کیمیایی
۱۳۸۶ شب رسول صدر عاملی
۱۳۸۶ حیران شالیزه عارفپور
۱۳۸۶ دایناسور پرویز شیخطادی
۱۳۸۷ دل شکسته علی روئینتن
سال نام مجموعه کارگردان
۱۳۵۲-۱۳۵۳ گذر خلیل دهمرده محمود استادمحمد
۱۳۵۳-۱۳۵۴ سمک عیار
محمدرضا اصلانی
۱۳۵۴ تلهتئاتر «با خشم به گذشته بنگر» حسن پرورش
۱۳۵۶ لحظه محمد صالح علا
۱۳۶۶ مدرس هوشنگ توکلی
۱۳۶۷ کوچک جنگلی ناصر تقوایی (نیمهتمام)، بهروز افخمی
۱۳۶۸ روزی روزگاری امرالله احمدجو
۱۳۷۲ حماسه ایثار کاظم بلوچی
۱۳۷۲ تلهتئاتر «فیزیکدانها» رضا کرمرضایی
۱۳۷۲ میثاق خون حسین مختاری
۱۳۷۴ بوی گلهای وحشی حسینعلی لیالستانی
۱۳۷۴ حملهدار جعفر سیمایی
۱۳۷۴ زندگی محمدرضا اعلامی
۱۳۷۵ خانه سبز بیژن بیرنگ، مسعود رسام
۱۳۷۶ سرزمین سبز بیژن بیرنگ، مسعود رسام
۱۳۷۷ کاکتوس محمدرضا هنرمند
۱۳۷۸-۱۳۷۹ تفنگ سرپر امرالله احمدجو
۱۳۸۱ آواز مه حسینعلی لیالستانی
۱۳۸۱ در کنار هم فتحعلی اویسی
۱۳۸۱ باران عشق احمد امینی، فریدون حسنپور
۱۳۸۱-۱۳۸۶ شیخ بهایی شهرام اسدی
سال نام آلبوم سرودههای ژانر
۱۳۷۳ نامهها سید علی صالحی دکلمه
۱۳۷۴ مهربانی محمدرضا عبدالملکیان دکلمه
۱۳۷۴ صدای پای آب سهراپ سپهری دکلمه
۱۳۷۵ نشانیها سیدعلی صالحی دکلمه
۱۳۸۲ آلبوم سهراب سهراب سپهری دکلمه
۱۳۸۲ پریخوانی فروغ فرخزاد دکلمه
حجم سبز سهراب سپهری دکلمه
۱۳۹۱ ۴۰ حکایت از گلستان سعدی گلستان سعدی دکلمه
دیدگاه شما