اگر نیاز مردم فراموش شود، موسیقی بی‌ اثر خواهد شد

رسانه نوا – آلبوم موسیقی تصویری «خداوندان اسرار» ظهر امروز با حضور همایون شجریان و سهراب پورناظری در فرهنگسرای نیاوران رونمایی شد.

در ابتدای مراسم رونمایی و نشست خبری آلبوم تصویری «خداوندان اسرار» که با حضور همایون شجریان (خواننده) و سهراب پورناظری (آهنگساز و نوازنده تنبور) برگزار شد، سیدعباس سجادی (مدیرعامل فرهنگسرای نیاوران) در سخنانی اظهار کرد: امروز روز جهانی «زبان مادری» است و تقارن این رویداد و این روز برای من جالب بود، زیرا عده‌ای می‌گویند موسیقی، زبان دوم انسان‌هاست.

او ادامه داد: خوشحالم دو نسل پرکار و پردغدغه از دو خانواده هنرمند، گروهی را به نام «سیاوش» به‌وجود آوردند که میراث‌دار هنر است. بسیاری صرفا فرزند یک هنرمند هستند، اما فرزندان این دو خانواده، آبروداری می‌کنند و امروز شاهد هنرنمایی آن‌ها در جامعه هستیم.

در ادامه با دعوت از همایون شجریان و سهراب پورناظری، این دو هنرمند روی صحنه رفتند و صحبت‌هایشان را آغاز کردند.

همایون شجریان در ابتدای نشست، گفت: ما از چند روز پیش در تلاش هستیم تا بتوانیم این آلبوم را روز چهارشنبه (چهارم اسفندماه) منتشر کنیم که این اتفاق رخ خواهد داد.

پس از وی سهراب پورناظری اظهار کرد:‌ من از رخشان بنی‌اعتماد (کارگردان آلبوم خداوندان اسرار) و گروه او تشکر می‌کنم. ما حدود سال‌های ۹۰-۹۱ این پروژه را انجام دادیم و بیش از ۵۳ اجرا در ایران و سراسر دنیا از این کار داشتیم. این اثر شروع همکاری من و همایون و تجربه‌ای مغتنم است که در سه اپیزود انجام شده است.

او ادامه داد: ما از شعر مولوی شروع می‌کنیم، به خیام می‌رسیم، در ادامه دوباره شعر مولوی را داریم و در پایان به حافظ می‌رسیم، این سفری است که سازبندی نیز براساس آن چیده شده است. ما همچنین قطعه‌ای به نام «یاوران» از پدرم (کیخسرو پورناظری) را اجرا کردیم.

شجریان نیز در پاسخ به پرسش خبرنگاری مبنی بر این‌که چرا مدت زمان این آلبوم کوتاه (۴۰ دقیقه) است و پروژه «آینه‌ها» را در ادامه آن قرار ندادید؟ گفت: کاملا فضای این کار و فضای کار «آینه‌ها» ‌با هم متفاوت است. همان‌طور که در کنسرت دیدید، دکور صحنه نیز برای اجرای این دو کار متفاوت بود.

او ادامه داد: مجموعه این ۴۰ دقیقه و پروژه «آینه‌ها» به اندازه‌ای می‌شود که باید در دو سی‌دی‌ گنجاند. علاوه بر این، از این کار یک مستند تهیه شده که احتمالا با کار «آینه‌ها» منتشر می‌شود یا تهیه‌کننده برنامه دیگری برای آن در نظر می‌گیرد. این دو کار فضاهای متفاوتی دارند و در واقع، ما دو کار متفاوت را در کنسرت اجرا کردیم.

پورناظری نیز در پاسخ به همین پرسش، اظهار کرد: پروژه «آینه‌ها» حدود ۸۰ دقیقه است که در یک سی‌دی IUD جا نمی‌شود. ما به هیچ وجه برای انتشار این دو اثر در دو آلبوم مجزا، انگیزه مالی نداشتیم و در حال حاضر آلبوم «خداوندان اسرار» دو اثر صوتی و تصویری را در خود گنجانده است.

این نوازنده تنبور درباره چرایی همکاری‌اش با رخشان بنی‌اعتماد در این پروژه، توضیح داد: ما داشتیم کار را پیش می‌بردیم که آشنایی با باران کوثری – بازیگر و فرزند بنی‌اعتماد – باعث شد، من از او درخواست کنم که طراحی صحنه کار را برعهده بگیرد. در ادامه، ما برای این پروژه مشورت‌هایی را با خانم بنی‌اعتماد انجام دادیم که آقای کوثری پیشنهاد کرد، خود خانم بنی‌اعتماد طراحی این اثر را برعهده بگیرد. ما نیز قبول کردیم و فرصت مغتنمی برای ما به‌شمار می‌آمد.

سپس شجریان در مقابل پرسشی درباره صدور مجوز انتشار آلبوم‌های پدرش – محمدرضا شجریان – گفت: کار ایشان مجوز گرفته و تا به حال، آلبوم «طریق عشق» را منتشر کرده‌ایم. برخی کارهای گذشته او که به یکی – دو سال پیش متعلق است و کسی آن‌ها را نشنیده نیز کارها برای انتشارش در حال پیش رفتن است.

وی افزود: فعلا امکان به صحنه آمدن پدرم وجود ندارد و همه ما منتظریم، این مسیر به خوبی و خوشی طی شود.

همایون شجریان درباره وضعیت سلامتی پدرش هم توضیح داد: حال ایشان نسبت به چند ماه پیش بهتر است؛ اما به‌دلیل ۱۵ جلسه رادیوتراپی، آسیب‌های عصبی به ایشان وارد شده است. اگرچه سرطان ایشان کنترل شده، اما همچنان در کمین است و ما نگران هستیم. باید به ایده‌آل‌های سلامتی ایشان برسیم. در مجموع حال‌شان بهتر است، اما نگرانی‌ها ادامه دارد.

شجریان در ادامه با بیان این‌که نباید نیازهای موسیقایی جامعه از یاد ما برود، گفت:‌ من هرچه به‌دنبال خوانندگی و تکنیک باشم و همایون شجریان را معرفی کنم، اگر نیازهای مردم و جامعه فراموش شود، ممکن است کارهای‌مان از هر لحاظ خوب و تکنیکی باشد، اما بعد از مدتی بی‌اثر خواهد شد.

این خواننده درباره این‌که آیا تصمیم دارد از اشعار اجتماعی نیز در کارهایش استفاده کند؟ اظهار کرد: بله حتما؛ اما منظور من از فراموش شدن نیازهای مردم و جامعه این بود که موسیقی باید به درد زندگی مردم بخورد. این‌گونه است که موسیقی در زندگی آن‌ها جایگاه خواهد داشت و در احوالات مختلف به آن رجوع می‌کنند. از طرفی به‌دلیل این‌که شعر اهمیت زیادی دارد می‌تواند ما را به این موضوع نزدیک ‌کند.

پورناظری درباره استفاده از تصویر و ویدئو در آثار موسیقی، بیان کرد:‌ قرار است برای موسیقی فیلم «رگ خواب» کلاژی از فیلم همراه کلیپ منتشر شود. من از هیچ چیزی که موسیقی، شعر و فرهنگ را به درون مردم ببرد، پرهیز نمی‌کنم. تصویر حرف مهمی را می‌زند و طبیعتا باید از این امکان برای شناساندن فرهنگ استفاده کرد.

شجریان همچنین درباره برنامه‌های موسیقایی سال آینده خود، گفت: درباره برنامه‌های سال آینده‌ام، نمی‌توانم چیز خاصی بگویم، اما چند همکاری جالب در پیش است که اگر نهایی شود آن را انجام خواهیم داد.

سهراب پورناظری در جواب به سوال یکی از خبرنگاران مبنی بر اتفاقات پرحاشیه ای که برای ساخت موسیقی فیلم «رگ خواب» به وجود آمد، توضیح داد: متاسفانه فارغ از ماجراهایی که برای داوری بخش آهنگسازی فیلم به ویژه در مورد فیلم «رگ خواب» اتفاق افتاد، اتفاق ناخوشایند دیگری نیز افتاد. اینکه دوستان برگزیده مراسم اختتامیه بدون هیچ گونه اجازه ای از من یکی از قطعه های پرطرفدار فیلم به خوانندگی همایون شجریان را روی یک کلیپ برای حاضران در مراسم پخش کردند و ماجرا به قدری برای ما گیج کننده بود که اصلا نفهمیدیم این قطعه چطور به دست آنها رسیده است حتی جالب است شما بدانید این قطعه فقط اتودی از کار بود که واقعا نمی دانم چطور به دست دوستان رسیده است. به هر صورت اینکه موسیقی «رگ خواب» دیده نشده برای من مهم نیست. نکته مهم در اینجا است که این اثر بدون هیچ گونه سود مادی برای گروه سازنده در بدترین کیفیت خودش نیز در حال کپی و دست به دست شدن مخاطبان است.

وی با اشاره به همکاری های مستمر خود با حمید نعمت الله و اینکه چرا فقط با او در عرصه آهنگسازی فیلم همکاری می کند، بیان کرد: من خودم را به حمید نعمت الله محدود نکردم اتفاقا اوست که خودش را به من محدود کرده و با لطف زیادی که به بنده دارد برای آهنگسازی آثارش به ما پیشنهاد می دهد. به اعتقاد من حمید نعمت الله یک کارگردان درجه یک است و من برای همکاری با او به خودم افتخار می کنم البته من استقبال می کنم تا با دیگران همکاری های موسیقایی داشته باشم.

این آهنگساز در بخش دیگری از صحبت های خود بار دیگر از همکاری با همایون شجریان ابراز خرسندی کرد و گفت: همکاری های من با همایون شجریان دلیل احساسی و قلبی دارد که به دنبال تغییر آن نیستم. من بر این باورم که با همایون شجریان به یک بیان مشترکی رسیده ام که دل خودم را لرزانده و دوست ندارم آن را از دست بدهم. البته این به معنای نفی ارزش و هنر دیگر هنرمندان نیست بلکه فقط بیان یک احساس مشترکی است که هنوز وقتی قطعه اولیه «خداوندان اسرار» را می شنوم دلم را می‌لرزاند.

همایون شجریان نیز در بخش پایانی این نشست خبری به موسیقی تیتراژ پایانی «رگ خواب» نیز اشاره کرد و گفت: شعری که در تیتراژ پایانی فیلم «رگ خواب» به مخاطبان عرضه شده به قدری عجیب است که در هر فرم و دستگاهی می توانید آن را کار کنید و به نظر من این شعر مانند آبی است که سهراب پورناظری از این پتانسیل استفاده کرده است و من هم بسیار خوشحالم که بعد از تجربه جذاب «آرایش غلیظ» آن را تکرار کرده‌ام.