رسانه نوا – نشست خبری پروژه «سی» شب گذشته با حضور همایون شجریان، سهراب پورناظری، علی اصغر دشتی، مهدیپاکدل، سحر دولتشاهی، نغمه ثمینی، امیرجدیدی، امیرحسین ماهوزی و حسین توتونچیان در هتل اسپیناس برگزار شد و تیم این پروژه به سوالات خبرنگاران پاسخ دادند.
امیرحسین ماهوزی: با شاهنامه می‌توانیم ایران را حفظ کنیم
در ابتدای این مراسم امیرحسین ماهوزی (دراماتورژ) گفت: مابا اعضای این پروژه جلسه‌های متعددی برگزار کردیم ودرباره اینکه ضرورت کارروی شاهنامه چیست؛ به بحث و گفتگو نشستیم. شاهنامه در دوره ای مهم زبان فارسی را نجات داد. فردوسی با پاسبانی از اساطیر ایران توانست فرهنگی را پابرجا کند که تا اکنون پابرجا مانده است. پرسش این است که با وجود بحران هایی که در منطقه وجود دارد، ما می توانیم با پرداختن به فردوسی خودمان باز هم تثبیت کنیم.
او افزود: الان یکی از حساس ترین زمان های ایران زمین است. ایران زمین در حال حاضر دچار بحران است. ما با شاهنامه می توانیم خودمان را نگه داریم. شاهنامه یک کتاب جنگ نیست. کتابی است که بر مهر استوار شده و تمام فرهنگ این سرزمین را از ابتدا باز آفرینی کرده است. پشت صحنه های رزم و حماسیِ شاهنامه، مهری عمیق نهفته است. به همین دلیل تمرکز کردیم روی نخستین مفهومی که در فرهنگ ایران رویش تمرکز می شود، یعنی مهر. داستان «زال و رودابه» را برای این منظور انتخاب کردیم.
علی اصغردشتی (کارگردان) درباره پروژه سی گفت: این پروژه یک تفاوت اصلی با تمام کارهای دیگرم دارد و از سوی دیگر به نوعی برای نخستین بار است که چند آرتیست کنار هم جمع شدند تا جذابیت‌های چند هنر در قالبی واحد برای مخاطبان ارائه شود. پیش تولید این نمایش مدت‌هاست که آغاز شده و ما از یکم تیرماه تمرینات دست جمعی را آغاز می‌کنیم.
«سی» یک درام موسیقایی است
نغمه ثمینی (نویسنده) نیز در ادامه با اشاره به اینکه سهراب پورناظری پیشنهاد ضور در این پروژه را مطرح کرد؛ گفت: خوشحالم در پروژه‌ای حضور دارم که در آغاز خیلی دور از من بود و حالا به آن احساس نزدیکی می‌کنم. ما برای اینکه روی شاهنامه کار کنیم نهایتا به ایده‌ای رسیدیم که نه تاتر است و نه کنسرت و درواقع یک درام موسیقایی‌ست.
او افزود: با کمک‌های دکتر ماهوزی در مقام دراماتورژ ما به داستان زال و رودابه و در کنار آن چند داستان دیگر رسیدیم و من خوشحالم که با حضور ایشان مسیر را غلط طی نخواهیم کرد. متن این پروژه هم به طو کامل آماده شده و از هفته آینده در اختیار گروه قرار می‌گیرد.
رد و نشان رئالیسم جادویی در پروژه «سی»
نغمه ثمینی با اشاره به اینکه «عمیقا امیدوارم تمام پروژه‌های تئاتری ایران بتوانند در خارج از کشور هم برای مخاطبان فارسی زبان یا غیر فارسی زبان اجرا شوند» گفت: به عنوان آثاری ایرانی که برای خودمان ساخته‌ایم و به همان شکلی که هستیم بتوانیم این تئاترها را به جهان ارائه کنیم.
ثمینی همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر وجود سبک رئالیسم جادویی در این اثر گفت: در پروژه «سی» حتما با رد و نشانی از رئالیسم جادویی مواجه خواهید شد اما نه مانند کارهای قبلی‌ام چون در شاهنامه رئالیسمی نیست که در آن جادو کنم؛ پایه اصلی داستان اسطوره‌ای است و بستر رئالیسمی وجود ندارد که در آن جادو کشف کنم اما جادو هست و بخشی از آن از خود شاهنامه است.
سحر دولتشاهی (بازیگر) درباره حضور خود در این پروژه گفت: من هم خیلی خودم را به داستان های شاهنامه نزدیک نمی دانستم. الان اما دغدغه مند تر کنار گروه هستم و برایم باعث افتخار است که در این کار حضور دارم. پروسه تمرین‌ها تا امروز تحلیلی بوده و سعی کردیم به نگاه مشترکی در کار برسیم اما نمی‌توانم در این مرحله با اطمینان بگویم که این اثر چه فرقی با تجربه‌های قبلی‌ام در تئاتر خواهد داشت.
مهدی پاکدل نیز در ادامه گفت: خیلی خوشحالم که چنین پروژه ای در کشورمان دارد عملی می شود. پروژه ای که براساس یکی از گنجینه های ادبی ایران شکل گرفته است. تاکنون نمایش‌های متفاوتی کار کرده‌ام که بین آنها بحر طویل و نمایش موزیکال هم بوده است اما چنین تجربه‌ای را تاکنون نداشته‌ام و مشتاقم که هرچه زودتر شروع شود تا ببینم با چه چیزی طرف خواهم بود. پروژه سی برایم جذاب و بدیع و نو است و امیدوارم برای منی که در موسیقی تجربه و تخصصی ندارم؛ این پروژه باعث یادگیری‌ام باشد.
امیر جدیدی در ادامه‌ی این نشست عنوان کرد: امیدوارم که این کار بتواند حرکتی ایجاد کند که مردم ما با سرزمین و ادبیات خودشان از طریق شاهنامه بیشتر آشنا شوند. امیدوارم ترکیب تئاتر و موسیقی در این پروژه بسیار جذاب باشد و آن اتفاقی که باید بیفتد یعنی بهره‌برداری درست مردم از شاهنامه و ادبیات پارسی؛ در نتیجه اجرای این پروژه محقق شود.
پروژه «سی» بازسازی هویت ملی است
سهراب پورنظری، تهیه کننده و اهنگساز پروژه مولتی مدیای «سی» در این نشست درباره شکل گیری ایده و اجرای این پروژه گفت:در امتداد تورها و سی دی هایی که با همایون داشتم گفتم حتما نیاز است که بر روی یک پروژه ملی در حد توان و گنجایشی که داریم کار کنیم، وظیفه دولت و حاکمیت است که پروژه ای اینچنینی را به اجرا ببرد، اما در پروژه مولتی مدیای «سی» سازمان میراث فرهنگی را در کنار خود داریم.
او ادامه داد: در امتداد کنسرت های «آینه ها» و «چرا رفتی» ما گفتیم که شب های موسیقی داشته باشیم که یک روایتی داشته باشد، جلساتی با همایون و حمید نعمت الله داشتیم و ایشان گفتند تئاتر و سینما را وارد کنید؛ موسیقی هم مستقل در کنار این هنرها باشد، جلسه ای با خانم ثمینی گذاشته شد و دعوت ما را پذیرفتند. پروژه همزمان با فیلم «شعله ور» حمید نعمت الله بود و نشد که وی با ما همکاری کند، پیشنهاد استفاده از تکنولوژی ویدیومپ را هم تهمورس پورناظری داد، کنیم، با مشورتی که با اهالی تئاتر شد چند کارگردان مطرح تئاتر معرفی شد و ما در نهایت آقای دشتی به توافق رسیدیم.
سهراب پورنظری اظهار داشت: هدف این پروژه بازسازی هویت ملی است؛ شاید حرف بزرگی باشد اما ما به اندازه ای که می توانیم این کار انجام دهیم، شعر ایرانی، غزل ایرانی را در حد توان خودمان در بین جوانان ترویج دهیم؛ الان یک گام بلندتری برداشتیم دیکته نانوشته ای است امیدوارم حسن هایش زیاد باشد و ضعف های پروژه به چشم نیاید. امروز اگر اسم کسی را رستم بگذاری به او می‌خندند و اسم تمام قاچاقچی‌های سریال‌های تلویزیونی هوشنگ و رستم است. کلام فارسی دارد از موسیقی رخت می‌بندد؛ پس باید رزمنده روی مین برود. در این پروژه از تمام ظرفیت‌های موسیقی خودمان استفاده خواهیم کرد.
واکنش پورناظری به پروژه ناظری‌ها روی شاهنامه
این آهنگساز خاطر نشان کرد: موسیقی پروژه مولتی مدیای «سی» از موسیقی نواحی و معاصر ایران و موسیقی کلاسیک غربی گرفته شده است در واقع ما از تمام پتانسیل ها در این کار استفاده کردیم.
سهراب پورناظری درباره اجرای اشعار شاهنامه توسط شهرام ناظری و حافظ ناظری در برنامه مشابهی گفت: ما یک سال با امیرحسین ماهوزی زندگی کردیم، من تسلطم بر شاهنامه کم است با اینکه با شعر آشنا و بزرگ شدم حسن تصادف جالبی بود که این خبرها اعلام شد، امیدوارم در صداقت این حرف شکی نکنید، هدف ما این بود که شاهنامه را پرشکوه کنم و چه خوب است که هنرمند بزرگ شهرام ناظری و فرزندشان که خیلی در فضایهنر تلاش می‌کنند هم روی شاهنامه کار کنند. باعث خوشحالی من است که در یکسال ۲ برنامه در حوزه موسیقی انجام شود که تمرکزشان بر روی شاهنامه باشد.
سهراب پورناظری همچنین درباره همکاری با نعمت‌الله اظهار داشت: حمید نعمت الله در کنار ما به عنوان مشاور هستند، بخش سینمایی کار حذف شد، این کار به صورت دی وی دی ضبط می شود که ایشان با ما همکاری می کنند.
سهراب پورناظری: همایون می‌توانست از ناز و نعمت شجریان بودنش بهره ببرد
وی افزود: من هنوز یک رپرتوار موسیقی صددرصد سنتی را به صحنه نبرده ام این یک رویا بود، احساس مسئولیت ایجاب می کند که دل به دریا بزنیم ، خواستیم از ماشین ها صدای موسیقی ما هم بیاید، کلام فارسی از موسیقی حذف شده است، رزمنده باید دل به دریا بزند. همایون شجریان هم می‌توانست از ناز و نعمت شجریان بودنش بهره ببرد و وارد این فضاها نشود اما واقعیت این است که ما باید مسیر تازه‌ای را تجربه کنیم تا کارمان تاثیرگذار شود.
این آهنگساز همچنین گفت: ما نمی خواهیم پرده خوانی شاهنامه نقالی انجام دهیم این یک برداشت امروزی از داستان هاست، ما سفر داریم به امروز، فردا و دیروز، در این راه از موسیقی ایرانی، دستگاهی، نواحی و موسیقی بهره می بریم. این تجربه نوینی است که ممکن است اولین بار هم نباشد اتفاق می افتد مهم این است که چگونه از آب درآید.
امضای تفاهم‌نامه با میراث فرهنگی برای اجرای موسیقی در اماکن تاریخی
سهراب پورناظری با اشاره به اجرای این اثر در محوطه تاریخی سعدآباد گفت: تفاهم‌نامه‌ای با سازمان میراث فرهنگی امضا کردیم در راستای اینکه موسیقی‌هایی را که بیانگر هویت ایرانی است به اماکن تاریخی ببریم و تمام شاکله این کار از شعر و آواز ایرانی تا نقش‌های اساطیری‌اش میراث فرهنگی و معنوی است.
این آهنگساز همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا بازخوانی و دخل و تصرف در شاهنامه خدشه‌ای به فهم مردم از شاهنامه و این اثر وارد نمی‌کند؟ گفت: بازخوانی خدشه وارد می‌کرد اگر تمام ایرانی‌ها شجره‌نامه شاهنامه را حفظ بودند اما این خلل قبلا به شاهنامه وارد شده و باید از کسانی که این خلل را ایجاد کرده‌اند این سوال را بپرسید. فکر می‌کنم این نگاه در میراث فرهنگی وجود دارد که از هنرمندان برای حفظ گنجینه‌ای مانند شاهنامه کمک بگیرد.
او درپایان صحبت‌هایش افزود: شاهنامه پتانسیل کنسرت شدن را ندارد در هیچ فرمتی، یک داستان روایتی است که توسط یک خنیاگری روایت می شود که بعد از شنیدن هفت بیت خاصیت اش را از دست می دهد، ما از اشعاری که به متن مان نزدیک است موسیقی و تصنیف هایمان را انتخاب می‌کنیم.
همایون شجریان (خواننده و تهیه‌کننده) در این برنامه با بیان اینکه نقطه مرکز پروژه شاهنامه فردوسی است، گفت: چه برای اشعاری که برای موسیقی انتخاب شده و چه متن نمایشی و دیالوگ‌ها از شاهنامه استفاده کرده‌ایم اما تنها به اشعار فرودسی بسنده نکردیم بلکه با استفاده از موسیقی‌ها و تصنیف‌های مختلف از اشعار دیگر بزرگان هم استفاده کردیم.
او ادامه داد: شاید قطعه‌های «ابر می‌بارد» و «آهای خبردار» را به واسطه استقبال که از آنها شده در این پروژه اجرا کنیم چراکه هدف اصلی من و سهراب پورناظری برای این پروژه این بوده که بتوانیم نسل‌های مختلف را کنار هم در این کنسرت بنشانیم و کاری خلق کنیم از چند نسل شنونده و بیننده داشته باشد تا بتوانیم پیام شاهنامه را به آنها برسانیم. برای همین طرح‌های موسیقی و نمایشی این پروژه همه در این راستا هستند که افرادی با سلایق، سنین و با فرهنگ‌های مختلف از آن لذت ببرند و این لذت باعث شود که به شاهنامه نگاه دوباره داشته باشند.
همایون شجریان: برای کارهایم مرزی نمی‌گذارم
شجریان افزود: پروژه سی پروژه نو و بزرگی است و با کنسرت‌هایی که تاکنون داشتیم تفاوت دارد؛ بسیار هیجان‌زده هستم که ببنیم چه اتفاقی برای آن خواهد افتاد.در این پروژه نقش‌های زال، رودابه، رستم، اسفندیار و با نگاهی به رستم و سهراب و همچنین حضور یک منجم و یک پری خواهد بود. پروژه «سی» این ظرفیت را دارد که در تمام کشورهای فارسی‌زبان اجرا شود و این هدف را هرچند کار سنگینی است، مدنظر داریم.
همایون شجریان در بخش دیگری از صحبت‌هایش در پاسخ به سوالی مبنی بر اجرای کارهای نو در حوزه موسیقی ایرانی و سنتی گفت: همیشه سعی‌ام این بوده که مرزی روی کارم نگذارم و تا آنجا که حنجره‌ام و احساسم اجازه می‌دهد کارهایی منطبق بر سلیقه‌ام انجام خواهم داد. اینکه بخواهم فرمی را که جواب داده تکرار کنم برایم جذاب نیست. ضمن اینکه سایر فرم‌های موسیقی مانند چهار مضراب و… را هم خواهیم داشت چون سلیقه‌ام به آنها نزدیک است.
او با بیان اینکه تلاش می‌کنم از این روحیه خودم و سهراب پورناظری استفاده کنم، گفت: شاید افتخار همکاری با موزیسین‌های دیگر را هم داشته باشم اما تلاش می‌کنم روی کارم مرزی نگذارم و با نسلی مانند فرزند خودم که از بین کارهایم فقط با آرایش غلیظ و چرا رفتی ارتباط برقرار می‌کند؛ ارتباط برقرار کنم.
خوشحالی همایون شجریان از ثبت ملی ربنا
همایون شجریان همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر ثبت ملی ربنای استاد محمدرضا شجریان گفت: جلسه‌ای برای امضای تفاهم‌نامه‌ای با میراث فرهنگی داشتیم که دوستان غافلگیرمان کردند و گفتند ربنای پدر ثبت ملی شده و می‌خواهند آن را رونمایی کنند.
این خواننده ادامه داد: تا بفهمم چه جریانی اتفاق افتاده شاید ۳۰ ثانیه طول کشید و در آن مدت فکر کردم کار بسیار مهمی انجام شده است؛ کاری که قرار بود سال‌ها پیش توسط آدم‌های مختلفی انجام شود اما این اتفاق نیفتاده بود. ربنا توسط پدر به مردم ایران تقدیم شده است و به نظرم ثبت ملی ربنا اتفاق خوبی بود که بالاخره عملی شد.
آغاز بلیت فروشی پروژه «سی» از تیرماه
حسین توتونچیان (مدیر برگزاری پروژه) نیز در این نشست اظهار داشت: این پروژه از ۱۵ مرداد در کاخ سعدآباد تهران آغاز می‌شود که فروش بلیت آن در هفته آتی انجام می‌گیرد.
توتونچیان قیمت بلیت‌های پروژه سی را از ۲۵ تا ۱۹۵ هزار تومان عنوان کرد و گفت: چیدمان صندلی‌ها در این مجموعه طوری است که هیچ نقطه کوری وجود نداشته باشد.
دیدگاه شما