رسانه نوا – نشست خبری چهارمین فستیوال موسیقی نواحی و آیینی ایران (آینه دار) روز سه شنبه ۲۱ آذرماه در تالار وحدت تهران برگزار شد.
به گزارش رسانه نوا، علی مغازه ای دبیر هنری چهارمین فستیوال موسیقی نواحی آینه دار در ابتدای این نشست رسانه ای گفت: همان طور که اطلاع دارید فستیوال موسیقی نواحی آینه دار با نگاه تخصصی به موسیقی اقوام ایرانی تلاش دارد فعالیت هایی را در حوزه فرهنگی موسیقی و آیین های اقوام مختلف ایران انجام دهد و خوشبختانه توانستیم طی سال های گذشته سه دوره موفق را برگزار کنیم که در سال اول گروه هایی از خراسان و سیستان، سال دوم گروه هایی از مناطق جنوبی ایران و سال سوم هنرمندانی از دامنه های زاگرس به اجرای آثار خود پرداختند که خوشبختانه این اجراها نیز با استقبال بسیار خوب مخاطبان مواجه شد.
وی ادامه داد: امسال نیز طبق سیاستگذاری های انجام گرفته بنا بر این شد که موسیقی منطقه شمال غرب ایران با تمرکز روی موسیقی مناطق آذربایجان، اردبیل، زنجان و قم و به طور کلی قوم آذری زبان و همچنین اقوام دیگر ساکن این مناطق مانند آسوری ها و ارمنی ها را تحت پوشش قرار دهیم که هم اکنون مراحل پایانی انتخاب گروه ها انجام گرفته و طی روزهای ۲۹ و ۳۰ آذر و ۱ و ۲ دی شاهد برگزاری چهارمین فستیوال موسیقی نواحی آینه دار در تالار رودکی تهران خواهیم بود.
احسان رسول‌اف رییس چهارمین فستیوال موسیقی نواحی آینه دار نیز در این نشست رسانه ای تاکید کرد: آینه دار یک سالانه هنری است که جنبه های فرهنگی آن بسیار ارزشمند است و روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می کند و این باعث افتخار گروه اجرایی ماست که می توانیم به این رویداد به عنوان یک کار افتخارآمیز حرفه ای که می تواند یک کار خاص فرهنگی نیز تلقی شود، نگاه کنیم. به هر حال این پروژه بسیار دشواری است که ما آن را از سال ۹۲ آغاز کرده ایم و از همان ابتدا تصمیم داشتیم که این رویداد به صورت دوسالانه در خدمت هنرمندان موسیقی نواحی ایرانی باشد.
وی ادامه داد: از سال ۹۴ بعد از برگزاری دو دوره فستیوال فضا را به سمتی بردیم که بتوانیم بهترین پوشش را از فعالیت های هنرمندان موسیقی اقوام ایران انجام دهیم. به عبارتی آنچه مدنظر ما در این حوزه بود، رسیدن به یک شکل اجرایی منسجم از رویدادی بود که می تواند در دوره های آینده مساحت کشور را پوشش دهد. علاوه بر این رویکرد، روی این نکته نیز متمرکز بودیم که بتوانیم خروجی های ارزشمندی را نیز از آثار به صحنه رفته داشته باشیم که بر این اساس آرشیو ضبط شده آثار به صحنه رفته در فستیوال موسیقی نواحی آینه دار در قالب چند بسته صوتی ارزشمند به مخاطبان ارائه خواهد شد.
رسول‌اف درباره برگزاری چهارمین فستیوال موسیقی نواحی آینه دار گفت: این فستیوال طی سه روز میزبان علاقه مندان موسیقی نواحی در تالار رودکی تهران خواهد بود و ما بر اساس برنامه ریزی هایی که در این مورد انجام دادیم، بنا داریم که غیر از اجرای آثار، هر روز مرور تصویری از دوره های اول تا سوم فستیوال را برای مخاطبان نمایش دهیم.
مغازه ای بعد از صحبت های رسول‌اف در پاسخ به پرسشی درباره نحوه انتخاب آثار این دوره از فستیوال گفت: معمولا در برگزاری فستیوال ها و جشنواره های موسیقی نواحی ماجرا به گونه ای برنامه ریزی می شود که انتخاب هنرمندان و گروه ها را به افراد دیگری واگذار می کند اما ما در فستیوال موسیقی نواحی آینه دار چنین کاری را انجام نمی دهیم بلکه در چند مرحله سفر با تک تک هنرمندان موسیقی قومی در منطقه ای که مدنظرمان است، آشنا شده و به کنکاش در روایت های موسیقایی می پردازیم که در حال از بین رفتن هستند. به عبارتی تلاش ما این است که آخرین بازمانده های موسیقی قومی ایران شناسایی شوند که بتوانیم از آنها در اجراهای فستیوال استفاده کنیم و بسیار هم خوشحال هستیم که در این زمینه آرشیو مناسبی را تهیه و تولید کرده ایم.
.وی ادامه داد: همان طور که گفتم ما در این دوره از اردبیل تا منطقه قره‌داغ وارد آذربایجان شرقی شدیم و بعد از شناسایی هنرمندان این منطقه، به شهرهای غربی کشور و حتی روستاهای مختلف آن نیز سفرهایی را انجام داده و نسبت به انتخاب هنرمندان اقدام کردیم. همچنین فضای کار به سمت روستاهای ارمنی نشین نیز کشیده شد که با کمال تاسف می توانیم اعلام کنیم موسیقی ارمنی و هنرمندان این عرصه تقریبا در حال از بین رفتن هستند. ما با هزاران مشقت و صحبت و مذاکره بالاخره توانستیم با هنرمندی به نام اوهان داوودیان که یکی از بازماندگان این نوع موسیقی است، وارد گفتگو شده و او را راضی کنیم که او به عنوان نماد موسیقی ارمنی با اینکه توانایی اجرای برنامه ندارد، در کنار ما حضور داشته باشد. در حوزه موسیقی آسوری نیز که یکی از کهن ترین اقوام تاریخ هستند متاسفانه فقط با یک نماینده با نام یوسف اوحانس مواجه شدیم که بیش از ۹۰ سال سن دارد و به نوعی تنها بازمانده موسیقی این منطقه هستند که در این دوره از جشنواره حضور پیدا می کنند.
دبیر هنری چهارمین فستیوال موسیقی نواحی آینه دار ادامه داد: متاسفانه در حوزه قوم قره‌داغ هم نوازنده های زیادی باقی نماندند و ما فقط موفق شدیم از هنرمند ۹۱ ساله ای به نام اکبر یزدانی برای حضور در فستیوال دعوت کنیم. البته همان طور که پژوهشگران و علاقه مندان موسیقی می دانند، موسیقی آذری زبان ها در سه حوزه «موسیقی موقاماتی»، «موسیقی عاشیقی» و «موسیقی توی» محدود می شود که ما تلاش کردیم از تک تک این حوزه ها افرادی را به صورت جداگانه دعوت کنیم که بتوانند به بهترین شکل ممکن روایتگر موسیقی موردنظرشان باشند و جای این نکته هم خالی نماند. متاسفانه موسیقی موقامی ما تحت تاثیر کم کاری در داخل کشور و پرکاری در کشور آذربایجان در حال از بین رفتن است و آنچه که ما به عنوان اصالت از آن در این زمینه یاد می کنیم بسیار کمرنگ و شکل و شمایلی شبیه به موسیقی کشور آذربایجان پیدا کرده است. به هر حال در این حوزه نیز ما از استاد جوانشیر رازی دعوت کردیم که با تسلط خود در حوزه موسیقی موقامی، اصیل ترین برنامه ها را برای ما اجرا کند.
این پژوهشگر شناخته شده حوزه موسیقی اقوام ایران در بخش پرسش و پاسخ این نشست رسانه ای درباره غیبت محمدرضا درویشی و مریم قرسو در این دوره از فستیوال توضیح داد: مطمئن باشید که محمدرضا درویشی همواره یار آینه دار است. ما همیشه استاد محمدرضا درویشی را دوست داریم و همواره از کمک های او برای سیاست های راهبردی فستیوال استفاده می کنیم اما همان طور که در سخنرانی های قبلی این هنرمند بزرگ عرصه موسیقی شنیدید، ایشان اصولا به همه جشنواره ها انتقاداتی دارند که من در قالب تعدیل شده تر آن، همه این نظرات را قبول دارم. آقای درویشی معتقد به این گونه برگزاری فستیوال ها نیست، اما جالب است بدانید که وی همواره از فستیوال موسیقی نواحی آینه دار حمایت می کند و بر این باور است که این رویداد منطقی ترین فستیوال موسیقی قومی ایران است. از همین جهت می توانم به این نکته اشاره کنم که محمدرضا درویشی در کنار ما قرار دارد و هیچ گاه از بدنه فستیوال آینه دار خارج نمی شود.
وی با تاکید بر این نکته که فستیوال موسیقی نواحی آینه دار به هیچ عنوان رقابتی نخواهد شد، به غیبت مریم قرسو که سال گذشته به عنوان دبیر علمی فستیوال فعالیت داشت، اشاره کرد و گفت: خانم قرسو در سال گذشته به عنوان دبیر علمی فستیوال با قدرت کارشان را انجام داده و در این بخش در ارزشمندترین شکل ممکن کنار ما قرار گرفتند اما ما بعد از یک دوره آزمون و خطا در برگزاری فستیوال، متوجه شدیم که نیازی نیست تا بستر علمی را روی فضای هنری فستیوال سوار کنیم و این دانشگاه ها و مجموعه های علمی هستند که می توانند کارهای پژوهشی و علمی حوزه موسیقی نواحی را هدایت کنند، به همین خاطر ترجیح دادیم که فضای کار به سمتی کشیده شود که بخش علمی به نهادهای علمی و بخش هنری در قالب فستیوال موسیقی نواحی آینه دار برگزار شود. حتی ما در این دوره نشست های تخصصی را برگزار نمی کنیم و به جای آن تصمیم داریم از آثار دوره قبل در قالب نمایش فیلم بهره مند شویم.
احسان رسول‌اف نیز در تایید صحبت های مغازه ای گفت: اولویت های ما بحث کردن علمی نیست، ما در این فستیوال فقط نگران آرشیوی از موسیقی اقوام ایران هستیم که در حال از دست رفتن است. ما به سهم خود تلاش داشتیم تا از همان ابتدا که برخی از رویدادها و جشنواره های دولتی حوزه موسیقی نواحی بنا به دلایل مختلف به تعطیلی و توقف کشیده شد، با برگزاری این فستیوال، دوباره احیا شده و فضا به سمتی کشیده شود که میراث فرهنگی نامحسوس ما ثبت و ضبط شود.
وی ادامه داد: تمام تمرکز فستیوال آینه دار به سمت ثبت موسیقی هاست. موسیقی قدیمی ترین جلوه تمدن بشری ماست که ما تصمیم داشته و داریم که در قالب این رویداد سالانه که به صورت کاملا خصوصی برگزار شده و حتی عواید حداقلی آن صرف موسیقی نواحی می شود ادای دینی به آن داشته باشیم. این رویداد به نوعی یک زکات فرهنگی برای ما به حساب آید و امیدوارم در این راه توانسته باشیم به سهم خود در گسترش توجه مخاطب به موسیقی اقوام ایران کارهایی را انجام داده باشیم.
مغازه ای هم بعد از صحبت های رسول‌اف گفت: در این دوره از برگزاری فستیوال موسیقی نواحی آینه دار تمام تلاش و کوشش را انجام دادیم تا با برجسته ترین عاشیق های منطقه آذربایجان در ارتباط باشیم و جالب است بدانید بستر موسیقی عاشیقی همین قهوه خانه های شهرها و روستاهایی است که نوازندگان و هنرمندان این عرصه به اجرای برنامه می پردازند. وقتی که این زمینه فرهنگی در جریان است، ما چرا باید درگیر مسائل دفتری باشیم و از اتاق اداره یا شرکتمان نسبت به دعوت این گروه ها اقدام کنیم؟ ما به این نکته هم دست پیدا کردیم که این عزیزان نیازمند حمایت های بسیاری از سوی دولت از جمله دریافت مقرری ماهانه هستند که بتوانند به حیات خود ادامه دهند. شما مطمئن باشید همکاران من در فستیوال موسیقی نواحی آینه دار معتقد به انجام بهترین کار نیستند اما تفاوت ما با جشنواره ها و رویدادهای دیگر این است که اشتباهات دیگران را نداشته باشیم، گرچه شاید خودمان هم در این زمینه دارای اشکالاتی باشیم.
وی تصریح کرد: متاسفانه طی سال های گذشته اتفاقاتی در برگزاری جشنواره های موسیقی نواحی ایران افتاد که فضا را به سمت رقابتی کردن موسیقی اقوام ایران و دور کردن آن از مخاطبانی که با موسیقی نواحی آشنایی چندانی ندارند برد.
دبیر هنری چهارمین فستیوال موسیقی نواحی آینه دار در بخش پایانی این نشست رسانه ای با اشاره به موضوع دوره بعدی فستیوال گفت: بر اساس برنامه ریزی های انجام گرفته سال آینده بنا داریم موسیقی و آیین های شمال کشور به ویژه حاشیه دریای خزر را پوشش دهیم که شامل تنوع موسیقایی بسیار متنوعی است و می تواند برای علاقه مندان موسیقی اقوام ایران جالب توجه باشد.
سام بورنگ 
دیدگاه شما