رسانه نوا – حمیدرضا نوربخش: ما امروز بیش از هر زمان دیگری به فرهنگ نیاز داریم و لازمه ی رفع این نیاز، آن است که همه این ضرورت را احساس کنند و هر کسی به فراخور نقشش بتواند در شقوق و شئون مختلف این موضوع نقش آفرین باشد.
به گزارش روز شنبه ی گروه فرهنگی ایرنا، به نقل از روابط عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی، حمیدرضا نوربخش، مدیرعامل خانه ی موسیقی و عضو کمیسیون هنر و معماری دبیرخانه ی شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفتگویی، از اولویتها و سیاستهای مورد نیاز جامعه ی هنری برای اجرای نقشه ی مهندسی فرهنگی کشور سخن گفت.
مدیرعامل خانه ی موسیقی درباره ی نیاز جامعه به مهندسی فرهنگی گفت: به نظر می رسد هر قدر زمان می گذرد، نیاز به اینکه تعاملات اجتماعی بین اصناف و گروه های مختلف جامعه به سوی یک بستر فکری تعریف شده هدایت شود تا چرخه ی روابط اجتماعی و فرهنگی سامان مند شود، بیش تر احساس می شود، که در موضوع فرهنگ این ضرورت بیش از دیگر حوزه ها است. در بحث مهندسی فرهنگی، بخش های مختلف مربوط به فرهنگ باید در چرخه ی مناسبی قرار بگیرند و سیکل مشخصی را تشکیل دهند و هر چیزی جای خودش باشد تا هر بخش به وظایف خود عمل کند.
وی افزود: در این شرایط هم جامعه تکلیف خودش را می داند و هم هنرمندان و اهل فرهنگ تکلیفشان را می دانند و هم تکلیف مسئله ی اقتصاد هنر مشخص می شود. ضرورت این امر از مدت ها پیش احساس شده و خوب است که الآن به شکل مشخص بدان پرداخته شود. ما نیز با شورای عالی انقلاب فرهنگی جلسه هایی داشته ایم و از این باب بسیار کار کرده ایم. در خانه ی موسیقی نیز چند سال پیش ما چند طرح تحقیقاتی در این زمینه داشتیم که به نهادهای مختلف فرهنگی داده ایم؛ چه برای رسیدن به سند موسیقی، چه برای استاد بالادستی.
نوربخش با اشاره به موضوع اقتصاد هنر، گفت: بحث اقتصاد هنر مسئله ی مهمی است و باید توجه بسیاری بدان شود، تا موجب تحول اساسی شود. تا زمانی که هنر توجیه اقتصادی پیدا نکند، سامان نخواهد یافت؛ کمااینکه الآن در چنین وضعی هستیم. الآن ما در زمینه ی نشر موسیقی مشکل های عدیده یی داریم. من همیشه می گویم نشر موسیقی صنعت ورشکسته یی است که در چرخه ی فعالیت های هنری سیکل معیوبی را به وجود می آورد. باید به همه ی اینها پرداخت و به همه ی اینها اندیشید.
وی افزود: در خلال این کار بسیاری مسائل مطرح می شود: بحث حقوق مؤلف و مصنّف، بحث کپی رایت و آموزش دادن نهادهای مردمی این حقوق را و اینکه نهادهای دولتی و رسانه ی ملّی آن ها را رعایت کنند. اینها، همه ی چیزهایی است که به نظر من زیرمجموعه ی چیزی است که مهندسی فرهنگی می نامیم.
نوربخش گفت: ما امروز نیاز داریم که امر فرهنگ و هنر را در جامعه نهادینه کنیم. ما امروز بیش تر از هر زمان دیگری به فرهنگ نیاز داریم و لازمه ی این کار آن است که همه این ضرورت را احساس کنند و هر کسی به فراخور نقشش بتواند در شقوق و شئون مختلف این موضوع نقش آفرین باشد. ما امروز بیش تر از همه وقت به همگرایی هنرمندان و اهل فرهنگ نیاز داریم. امروز همه به وحدت و پرهیز از تشتّت و تک روی در این زمینه نیاز داریم. این مسئله یی است که من امروز نیاز به آن را بسیار احساس می کنم؛ همه ی ما امروز یک قدم باید از خویش فاصله بگیریم.
مدیرعامل خانه ی موسیقی درباره ی نقش هنرمندان در تحقق سند مهندسی فرهنگی کشور گفت: این مسئله امری دوطرفه است؛ در واقع ذووجوه است. همه می توانند در بخش خودشان نقش داشته باشند. طبیعتاً هنرمندان هم می توانند نقش بسزایی داشته باشند؛ هم در تهیه ی این طرح و ملزومات آن و انجام پژوهش هایی که می تواند به ایجاد چرخه یی که پیش تر عرض کردم بیانجامد و هم در زمینه ی فعالیت هایشان و تعاملشان با مردم و با نهادهای ذی ربط.
وی افزود: طبیعتاً یکی از نقش های عمده را در این زمینه، هنرمندان ایفا خواهند کرد که تا الآن هم چنین بوده است. به هر حال خانه ی موسیقی، به معنای نهاد صنفی تخصصی موسیقی دان ها است و طبیعتاً هر فعالیتی که این نهاد می خواهد انجام بدهد، معطوف به فعالیت و تلاش خود هنرمندان است.
نوربخش درباره ی وظیفه ی دستگاه ها در اجرای سند مهندسی فرهنگی گفت: همه می دانند که عالی ترین نهاد قانون گذاری در زمینه ی فرهنگ، شورای عالی انقلاب فرهنگی است. با توجه به اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی، نهاد فرادستی متصل به رهبری است و همه ی نهادهای فرهنگی هم زیرمجموعه ی آن قرار می گیرند، طبیعتاً متولی اصلی سند، شورای عالی انقلاب فرهنگی است؛ بعد از شورا نیز نهادهایی که به امر فرهنگ می پردازند، مثل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، رسانه ی ملّی، سازمان تبلیغات اسلامی و به ترتیب نهادهای دیگر.
عضو هیئت مدیره ی خانه ی موسیقی درباره ی نقش هنرمندان در نهادینه کردن هنجارهای فرهنگی گفت: بالاخره همه می دانند که هر هنرمند شاخص یک مرجع فرهنگی و هنری هم هست و همچنین یک تریبون بسیار بسیار قوی و پرصدا محسوب می شود. طبیعتاً نفوذ کلام و نفوذ عمل و رفتار هنرمندان در جامعه انکار ناشدنی است. ما در طول تاریخ هم نمونه هایی داریم از چهره های مهم فرهنگی که وقتی در یک امری پیش قدم شده اند، جامعه هم به آن امر گرایش بیش تری نشان داده است.
وی افزود: هنرمندان ما هم همیشه در این مسائل پیش قدم بوده اند. منتها مسئله یی که وجود دارد، سامان مند کردن این حرکت ها است. این کار نیاز به یک اتاق فکر دارد، برای اینکه هر وقت احساس نیاز یا ضرورت شد که هنرمندان در موضوعی حضور داشته باشند، این اتفاق بیافتد. منتها مسئله این است که چه کسی آنان را به آن سمت و سو سوق بدهد. این، مسئله ی مهمی است؛ وگرنه یک سری حرکات فردی انجام می شود و ممکن است تأثیر واقعی هم نداشته باشد. مثلاً در بحث محیط زیست همه ی نهادهای مرتبط باید جمع بشوند و به یک راهکاری برسند، که طبیعتاً هنرمندان هم بخشی از آن راهکار خواهند بود.
نوربخش ادامه داد: به نظر من هنرمندی نیست که مایل نباشد در این امور مایه بگذارد تا پیامی را به جامعه برساند. اما چگونگی سمت وسو دادن به این روند، کار هنرمندان نیست، بلکه دیگران باید این کار را برعهده بگیرند.
وی درباره ی موانع حقوقی تحقق این همراهی گفت: شاید بشود سازمان های مردم نهادی را در این زمینه به صورت فعال و شناخته شده ایجاد کرد و یا خود نهادهای دولتی متولی این هماهنگی ها باشند. مثلاً درباره ی مسئله ی محیط زیست، بالاخره ما سازمان حفاظت محیط زیست را داریم. همچنین کمپین ها یا سازمان های مردم نهاد فعال در این موضوع می توانند از همه ی چهره ها اعم از هنرمندان، ورزشکاران و همه ی آدم هایی که صاحب نفوذ اجتماعی هستند، بهره بگیرند. در موضوع های دیگر هم این ظرفیت وجود دارد.
نوربخش افزود: در همه ی دنیا هم به همین شکل عمل می شود، یعنی سازمان های مردم نهاد هستند که در این مسائل پیشگام هستند و محوریت دارند، چون در این مسائل طبیعتاً دولت و دولت ها چندان نمی توانند مؤثر باشند. ما نیاز به یک حلقه ی واسطی داریم که آن هم همین نهادها هستند، تا بتوانند موضوع را واکاوی و برای رفع مشکل ها کمک کنند.
سام بورنگ 
دیدگاه شما