جواد معروفی

سال هـزار و دویست و نود و یک در تهران چشم بر جهان گشود.

ابتدا موسیقی را از پدر می آموخت و تار می نواخت و با نواختن ویولن نیز آشنا شد .بعـد از دوره ابتدایی، در چهارده سالگی در دوره ای که وزیری مدیر هـنرستان موسیقی بود، به آنجا رفـت و به تحصیل مشغول شد. به پیانو روی آورد و نزد خانم تاتیانا خاراطیان به یادگـیری تکـنیک نوازندگی پیانوی کلاسیک مشغول شد. اتودها و پرلودهای شوپن، سوناتهای موتسارت، بتهوون، شوبرت و فـوگ های باخ را با مهارت می نواخت. در کناد موسیقی کلاسیک، موسیقی ایرانی را هـم ادامه داد و تحصیلات موسیقی را نزد عـلی نقی وزیری کامل کرد.

درسال هـزار و سیصد و دوازده (در بیست و یک سالگی) به دلیل استعداد شگـرفـش در موسیقی به استخـدام وزارت فـرهـنگ وقـت در آمد و معـلم موسیقی مدارس تهران شد و به آموزش سلفـژ و دیکته موسیقی در هـنرستان پرداخت. او از سال هـزار و سیصد و نوزده هـم زمان با افـتتاح رادیو به این موسسه پیوست و سال ها تک نواز پیانو بود. از سال هـزار و سیصد و سی و دو به سرپرستی موسیقی رادیو منصوب شد و هـمزمان با آن به عـضویت شورای عـالی موسیقی نیز در آمد. معـروفی هـمچنین رهـبر ارکستر شماره یک و رهـبر ارکستر بزرگ گـلها بود. او تنظیم آهنگ های شیدا، عارف، رکن الدین خان و درویش خان و بسیاری دیگـر از آهـنگسازان معـروف ایرانی را به عـهـده داشت. خودش می گوید:
“از بدو تاسیس رادیو در سال هـزار و سیصد و نوزده در آنجا هـم مشغول شدم. در آن موقع سنی نداشتم ولی هـم نوازنده پیانو بودم و هـم رهـبر ارکستر شماره یک. سال اولی که رادیو تاسیس شد، در اولین ارکستر رادیو این نوازنده ها بودند: صبا، حبیب سماعی، حسین تهرانی، مرتضی نی داوود و خود من. بعدها که برنامه گلها تاسیس شد من رهـبر ارکستر آن شدم و نوازنده پیانو و سولیست هـم بودم. برای ارکستر گـلها هـم قطعاتی تنظیم می کردم.”

او در نواختن پیانو برای موسیقی ایرانی، از روش مشیر هـمایون بیشتر از مرتضی محجوبی اقـتباس می کرد. اما شیوه ای ویژه و یکتا داشت که تکـنیک در آن آشکار بود. معـروفی بیش از چهل سال سابقـه فعالیت در زمینه آهـنگسازی دارد. معـروفی و پدرش نخستین کسانی محسوب می شوند که قـطعاتی در دامنه موسیقی ایرانی برای پیانو ساخته و تنظیم کرده اند. اولین قـطعه ای که مـعروفی ساخت “ترانه های خیام” بر اساس رباعـیات خیام بود که در سال هـزار و سیصد و پانزده اجرا شد.

از جمله خدمات فـرهـنگی و آموزشی استاد می توان به سال های تدریسش در دانشگاه تهران اشاره کرد. در آن زمان روش ساخت آهـنگ و فرم های اصیل موسیقی را تدریس می کرد. استاد در سال های عـمرش در دانشگاه تهران و هـنرستان موسیقی شاگـردان بسیاری تربیت کرد که خودشان از هـنرمندان به نام کشور هستند. اردشیر روحانی، افـلیا پرتو، انوشیروان روحانی، پرویز اتابیگی (اتابـکی)، مهین زرین پنجه و ساسان محبی. خودش می گوید:
“سبک من را انوشیروان روحانی، اردشیر روحانی، افـلیا پرتو، مهین زرین پنجه و ساسان محبی خوب می نوازند. آنها شاگردان خوبـم بوده اند. آنها هم موسیقی ایرانی را می دانند و هـم موسیقی غـربی را. موسیقی ایرانی را وقتی به شاگرد درس می دهـیـم که دست روان داشته باشد و موسیقی کلاسیک را زده باشد. چون موسیقی کلاسیک دست را روان و نت خوانی را قوی می کند. بعدا موسیقی ایرانی به او درس می دهـیـم، چون موسیقی ایرانی تکنیک مفصلی دارد. “

جواد معـروفی در بامداد روز سه شنبه شانزدهـم آذر ماه هـزار و سیصد و هـفـتاد و دو در تهران در گـذشت.