سیامک آقایی: این اجرا بازتاب وضعیت اجتماعی امروز است

رسانه نوا – نشست خبری کنسرت «یورش» به آهنگسازی سیامک آقایی صبح امروز شنبه، بیستم مرداد در حوزه هنری برگزار شد و این موسیقیدان اعلام کرد که کنسرت «یورش» را با نگاه به وضعت اجتماعی امروز طراحی و آماده سازی کرده است.

به گزارش رسانه نوا، سیامک آقایی سخنانش را با اهمیت بحث آموزش و پژوهش در موسیقی ایرانی آغاز کرد و گفت: نسل من و موسیقی‌ای که ما در آن سال‌ها؛ سال‌های آموزش دیدنمان در حدود دهه ۶۰، یاد گرفتیم نتوانست پلی شود میان اساتیدمان و نسل بعد از خودمان! ما متولدین دهه ۵۰ اگر می‌توانستیم  بهتر حرکت کنیم شاید ارتباط میان نسل چاووش؛ استاد علیزاده، استاد لطفی و… و نسل بعد از ما بهتر از این می‌بود . معتقدم می‌توانستیم پل بهتری باشیم.  

او افزود: من طی این سال ها آثار زیادی داشتم که هنوز به مخاطبان معرفی نشده است و این نقطه ضعف من بوده که نتوانستم این کارها را به علاقه مندان ارائه دهم. من  انگیزه چندانی برای برگزاری کنسرت ندارم اما فکر می کنم این اجراها می تواند انگیزه ای باشد تا موسیقی نسلی که به آن عشق می ورزیدیم را به مخاطبان امروزی معرفی کنیم.

آقایی در مورد گروه نوازندگانش؛ شروین مهاجر، مهرزاد اعظمی‌کیا، میثم ملکی، پیام جوانی، نیما جوزی و همایون جهانشاهی هم توضیح داد:  تجربه‌ای که من از باقی گروه‌نوازی‌هایم داشته‌ام این است که رنج سنی حدود ۳۰ سال یعنی نه چندان جوان و نه چندان مسن، انگیزه زیادی برای کار کردن دارند و توانایی‌های تکنیکی‌شان را به شکلی بسیار منظم و مرتب در اختیار گروه قرار می دهند. اعتراف می‌کنم در رده سنی ۴۰، ۴۵ سال پیدا کردن یک گروه بسیار دشوارتر است مگر این که انگیزه‌هایی عجیب و غریب داشته باشند که عمدتا مالی است.  

او ادامه داد: یکی از تفاوت‌های اصلی این اجرا استفاده از نوازندگانی است که از دید من در کارشان فوق‌العاده هستند و به جز دوست عزیزم شروین مهاجر برای باقی‌شان فرصتی پیش نیامده است که خود را نشان دهند. به نظر می‌رسد فضای موسیقی طوری شده است که تا به یکی از سه، چهار خواننده جوان مطرح نزدیک نشوید و سه، چهار سالی را صرف درنوردیدن سالن‌های اجرا نکنید بعید است شناخته شوید. ما هر کسی را از میان نوازندگان می‌شناسیم، سال‌های زیادی کنار یک خواننده مطرح بوده و از آن طریق به شهرت رسیده است و ظاهرا راه دیگری وجود ندارد. ولی نوازندگان کنسرت «یورش» نمونه‌ای هستند از استعدادهای کشورمان که فرصت نشستن کنار یک خواننده مطرح را نداشته‌اند. امیدوارم در کنسرت پیش رو که با سختی ها و مشکلات بسیاری برگزار می شود فرصتی برای معرفی این استعدادهای ناب موسیقی کشورمان باشند.

آقایی در ادامه با اشاره به اینکه عرصه برای حضور استعدادهای جوان  تنگ است، توضیح داد: پیش آمده است که  استعدادهای عرصه نوازندگی خودشان را به شما می‌رسانند و یک سی‌دی به دستتان می‌دهند. تازه در صورتی این کار را انجام می‌دهند که افرادی برون‌گرا باشند. چند سالی است که به لطف هومان اسعدی (دبیر جشنواره ملی موسیقی جوان) در جریان بخش سنتورنوازی و بخش موسیقی ردیفی جسنواره هستم، در همین دوره ۱۷۰ دی‌وی‌دی را چک کردیم تا از میانشان شش نفر را انتخاب کنیم. امسال همچنین بخش آهنگسازی خلاقه، نه صرف ردیف سنتی دستگاهی، به این جشنواره اضافه شد. در مسترکلاس‌هایی که برگزار می‌کنم لیستی از شماره تلفن‌هایی دارم از بچه‌هایی ۱۴، ۱۵ ساله که به شکل عجیبی ساز می‌زنند. قصد داشتم از یکی، دو نفر از همین بچه‌ها دعوت کنم که در کنسرت «یورش» روی صحنه بیایند اما طی صحبت با استاد حسین علیزاده به این نتیجه رسیدیم که شاید کار مناسبی نباشد که در این سن روی صحنه بیاوریمشان.

او ادامه داد: این کنسرت آن چیزی نیست که تا به امروز به نام کنسرت ارائه شده. این اجرا در نتیجه انگیزه و شرایطی پیش آمده که مفهوم اجتماعی در آن نهفته است. به عبارتی می توان گفت که ما به صرف برگزاری کنسرت اقدام به اجرای برنامه نکردیم. من پیش از این نیز آثاری را تولید کردیم که پیرامون موضوعات مختلفی چون زلزله زرند کرمان، برخی از وقایع اجتماعی وماجراهای دیگر بوده است. من بر این باورم شان نزول موسیقی برگرفته  اتفاقاتی است که در یک جامعه می افتد. ما در این چند وقت درگیر مشکلات اقتصادی هستیم که شاید مفهوم کنسرت بی ارتباط آن نیست و می توان گفت بازتاب شرایط امروزماست که اجازه بدهید بیش از این درباره آن توضیح ندهم.

آقایی درباره قابلیت‌های پنهان مانده موسیقی ایرانی توضیح داد: من دوست دارم در موسیقی ایرانی کارهای سختی انجام دهیم که بتواند رنگ و بوی ملی تری به خود بگیرد. به هر حال امروزه در دنیا از موسیقی کلاسیک غربی و دستاوردهای آن استفاده زیادی می شوئ. اما من دوست دارم با یک خود باوری از ارزش های موسیقی ایرانی فضایی را ایجاد کنم که بتواند حس ملی و ایرانی را به مخاطب القا کند.

آقایی در مورد این که چرا در تالار وحدت روی صحنه نرفته است و تالار اندیشه حوزه هنری را انتخاب کرده است هم توضیح داد: ما تالار وحدت را داشتیم ولی مدل من این شکلی است که اگر به عنوان مثال به نوازنده تنبک زنگ بزنم و نتواند بیاید آن قطعه هیچ وقت ساخته نمی‌شود!

او ادامه داد:‌ تالار وحدت به سمتی رفته است که خودگردان شود و و حدس می‌زنم شاید به این دلیل باشد که ارشاد یک سری سوبسیدها را برداشته است. یکی دو بار امکانش را داشتم که «یورش» را به وحدت ببرم ولی تایم‌ها را از دست دادم و دیدیم برای گرفتن تایم پنجشنبه و جمعه به سختی می‌خورم.

این نوازنده سنتور افزود: قصد جسارت ندارم اما تالار وحدت یک زمانی، مثلا یک دهه پیش، به اصطلاح عامیانه؛ جای آدم حسابی‌های موسیقی بود و مدیریتش اجازه نمی‌داد هر کسی با هر رویکرد و وضعیتی روی صحنه برود. ولی اخیرا به اسامی و گروه‌هایی برمی‌خورید که به فضا  بسیار بی‌ربطند.

او تشریح کرد: از سوی دیگر تالار وحدت یک سری چیزها را به شما اجبار می‌کند، مانند این که ردیف یک و سه را کلا برمی‌دارد و خالی نگه می‌دارد. مشکلات جزئی ولی آسیب زننده در آن جا زیاد است و من یکی را به این سمت سوق داد که دو چهارراه بالاتر بیایم و محیطی روی صحنه بروم که به نظرم معماری‌اش هم بسیار متناسب‌تر با موسیقی سنتی است.

آقایی در پاسخ به سئوالی  فعالیتش درمباحث تئوریک دانشگاهی در حوزه موسیقی ایرانی تصریح کرد: متاسفانه موسیقی ایرانی در حال حذف شدن از سبد خرید کالاهای فرهنگی مردم است. بنابراین ما باید آگاه باشیم که حضور در این عرصه فقط نباید محدود به اجرای زنده و تولید آلبوم باشیم. ما باید به سمت کارهای دیگری برویم که لزوم توجه به آن کاملا ضروری است. شاید اصلا در این مورد هم از خیلی کارها عقب بمانیم اما با توجه به اینکه آنچنان متولی و مدیریتی در این زمینه وجود ندارد بنابراین باید به این سمت رفت که کارهایی را انجام داد. البته در حوزه ردیف موسیقی ایرانی برنامه های پژوهشی ویژه ای را با تعدادی از دوستان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تهران اجرا کنیم که بتوانیم همه در خدمت ردیف موسیقی ایرانی باشیم.

آقایی در مورد تعداد قطعات هم توضیح داد:  چهار قطعه داریم که با روال کند به تند پیش می‌رود و تندترین و پرانرژی‌ترین قطعه آخرین آن‌هاست که «یورش» نام دارد.

سیامک آقایی با سنتوری متعلق به سال ۵۲ که از ساخته‌های استاد ناظمی ، سنتور ساز برجسته است روزهای  هشتم و نهم شهریور در تالار اندیشه حوزه هنری روی صحنه می‌رود. دیگر اعضای گروه عبارتند از  دانیال معمارنژاد (خواننده)، شروین مهاجر (کمانچه)، مهرزاد اعظمی‌کیا (کمانچه التو)، میثم ملکی (تار)، پیام جوانی (تارباس)، نی (نیما جوزی) و تنبک (همایون جهانشاهی) هنرمند حاضر در کنسرت «یورش» هستند.